Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker, dizlerde bazı şikayetlerin ihmal edilmemesi gerektiğini, aksi takdirde kolayca çözülebilecek sorunların cerrahi gerektirebileceğini belirtiyor. Ancak Doç. Dr. Toker, “Buna karşın her menisküs yırtığı ameliyat gerektirir algısı da doğru değildir. Günümüzde teknoloji ve tıptaki hızlı gelişmeler sayesinde çoğu yırtıkta ameliyata gerek kalmadan tedavi başarıyla sağlanmaktadır” diyerek önemli bir uyarıda bulunuyor.
Çocuk ve ergenlerde menisküs yırtığı artıyor
Çocuklarda spora katılımın artması, hazırlıksız spora başlama ve özellikle basketbol ya da futbol gibi dizin sıkça dönmeye maruz kaldığı branşlarda ani yüklenmeler, menisküs yırtığı vakalarında yükselişe neden oluyor. Doç. Dr. Toker, “Özellikle çocuk ve ergen yaş grubunda spora katılımın artması, rekabetçi ortama çocukların daha sık ve daha erken yaşlarda girmeleri ve hatalı davranışlar bunda büyük rol oynuyor. Günümüzde MR gibi görüntüleme yöntemleri de daha yaygın kullanıldığından, tanı konulan olgu sayısında da artış oluyor. Ayrıca doğuştan gelen ve zamanla farklı bir şekil alan (C şekli) diskoid menisküs yapısı da yırtık riskini artırabiliyor” diyor.
Dizlerde alarm veren belirtiler
Menisküs yırtığı olan hastaların genellikle ağrı şikayetiyle başvurduğunu belirten Doç. Dr. Toker, alarm belirtilerini şöyle sıralıyor:
• Ani dönme veya çömelme sonrası ağrı ve şişlik
• Dizde takılma veya kilitlenme hissi
• Merdiven inip çıkarken ağrı veya dizin tam bükülememesi
Doç. Dr. Toker, “Özellikle; kilitlenme, şişlik, üzerine basamama, gece ağrısı, dizi tam açıp-kapayamama ve tekrarlayan boşalma-takılma gibi belirtilerin ‘geçer’ diye beklemeden acil değerlendirilmesi gerekir. Genç ve aktif hastalarda bu semptomlar cerrahiyi de gündeme getirebilir” uyarısında bulunuyor.
Evde dizleri güçlendirmek için öneriler
Sonbahar ve kış aylarında kaygan zemin, kış sporları, ısınma eksikliği ve fiziksel aktivite sürekliliğinin bozulmasının menisküs yırtığı riskini artırdığını söyleyen Doç. Dr. Toker, diz çevresini güçlendiren basit egzersizlerin önemine dikkat çekiyor:
“Bu basit egzersizler birçok eklem içi kaynaklı diz probleminde etkilidir, sonuçları yüz güldürücüdür. Düzgün ve düzenli bir şekilde yapıldığında hastaya önemli faydalar sağlamaktadırlar. Bunların en önemlisi, aynı zamanda en kolay yapılabilir olanları izometrik egzersizlerdir, yani kas kasılması prensibine dayanan egzersizlerdir. Bu egzersizler özellikle kuadriseps adındaki diz çevresi kaslarını kuvvetlendirmede çok önemlidir” diyor.
“Her menisküs yırtığı ameliyat gerektirmez”
Doç. Dr. Toker, menisküs yırtığının her zaman cerrahi müdahale gerektirmediğini belirterek, “MR’da menisküs yırtığı görülen hastaların çoğunu ameliyatsız yani konservatif şekilde takip ediyoruz. Aktivite modifikasyonu, kısa dönem ağrı-ödem kontrolü, kişiye özel fizyoterapi ve kuvvetlendirme programı tedavinin temel taşlarıdır. Ama bazı yırtıklarda tedavi cerrahidir. Burada menisküs yırtığının şekli, lokasyonu, hastanın yaşı, beklentisi gibi birçok faktör karar vermede önemlidir” diyor.
Cerrahide son yıllarda kullanılan yeni implantların menisküs tamirini kolaylaştırdığını vurgulayan Doç. Dr. Toker, “Cerrahide ilk hedef menisküsü tamir etmektir. Tamir edilemeyen durumlarda ise menisküsün yırtık olan kısmının çıkarılması yani menisektomi yapılır” şeklinde konuşuyor.
Bu haber, özellikle sonbahar ve kış döneminde spor yapan çocuk ve gençleri menisküs yırtığına karşı bilinçlendirmeyi amaçlıyor.
