Bursa’nın Mudanya ilçesine bağlı Tirilye, Marmara Denizi kıyısında köklü bir tarihe ev sahipliği yapıyor. Antik dönemde Bryllion, Trigleia ve Triglia isimleriyle anılan bu yerleşim, Bizans ve Osmanlı izlerini bir arada taşıyor. Orhan Gazi döneminde Osmanlı topraklarına katılan köy, 1923’teki mübadele sonrası Rum halkın ayrılmasıyla Selanik ve Girit’ten gelen göçmenlerin yeni yurdu haline geldi. Bu dönüşüm, bölgenin kültürel kimliğinde derin izler bıraktı.
Mimari Güzellikler ve Tarihi Yapılar
Tirilye’nin dar sokaklarını süsleyen taş evler, kırmızı kiremitli damlarıyla deniz kıyısında masalsı bir görüntü sunuyor. Tarihi yapılar köyün belleğini canlı tutuyor. Taş Mektep, Rum eğitim geleneğini yansıtan mimarisiyle öne çıkarken, Bizans’tan kalma Panagia Pantobasilissa Kilisesi freskleriyle dikkat çekiyor. Fatih Camii, eski bir kiliseden camiye dönüştürülmüş yapısıyla köklü bir geçmişi günümüze taşıyor. St. Basil Kilisesi ise bugün kültür merkezi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor.
Doğanın ve Zeytinliklerin Büyüsü
Zeytinliklerle çevrili bir vadide konumlanan Tirilye, doğa ile tarihin birleştiği nadir yerlerden biri. Deniz kıyısındaki huzurlu atmosfer, gün batımında eşsiz manzaralara dönüşüyor. Bölge ekonomisi ve kültürü için önemli bir yere sahip olan zeytin, aynı zamanda Tirilye’nin simgesi. Özellikle sofralık siyah zeytinleri Türkiye’nin en çok tercih edilen türlerinden biri olarak biliniyor.
Yerel Lezzetlerin Başkenti
Köyün mutfak kültürü de ziyaretçileri kendine hayran bırakıyor. Zeytin ve zeytinyağının yanı sıra taze deniz ürünleri, köy fırınlarında pişen zeytin ekmeği, cevizli lokum, Paskalya çöreği ve ev baklavası Tirilye’nin özgün tatlarını oluşturuyor. Sahildeki balık restoranları ise günün taze avıyla hazırlanan mezeleriyle misafirlerini ağırlıyor.
Turizmin Yükselen Yıldızı
Marmara’nın en özel sahil köylerinden biri haline gelen Tirilye, özellikle hafta sonları İstanbul ve Bursa’dan gelen ziyaretçilerin gözde durağı. Tarihi kiliseler, Rum evleri ve taş sokakların arasında yapılan yürüyüşler, ziyaretçilere hem kültürel hem de görsel bir şölen sunuyor. Ulaşım kolaylığı sayesinde köye, Mudanya üzerinden kara yolu ya da deniz yolu bağlantılarıyla rahatça ulaşılabiliyor.
Gelecek İçin Koruma Çabaları
Turizm potansiyelinin giderek arttığı Tirilye’de, tarihi ve doğal mirasın korunması büyük önem taşıyor. Özellikle yaz aylarında artan kalabalık, çevre kirliliği ve altyapı sorunlarını beraberinde getiriyor. Buna karşın yapılan restorasyon projeleri, kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması adına umut veriyor.
