Polen alerjisi olan kişilerde özellikle ağustos ve eylül aylarında öksürük, burun akıntısı, gözde yanma ve kızarıklık gibi semptomlara yol açabildiği belirtildi.
Ormancılık ve tabiat turizmi alanında ihtisaslaşan Kastamonu Üniversitesi’nin yürüttüğü araştırmada, 2022 yılında Fen Fakültesi Dekanı ve Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Talip Çeter’in liderliğinde doktora öğrencileri Oktay Bıyıklıoğlu, Serhat Karabıçak ve yüksek lisans öğrencisi Derya Keleşoğlu tarafından bir proje hayata geçirildi. Proje kapsamında Kastamonu’nun İnebolu ilçesine cihaz yerleştirilerek atmosferdeki polenler izlendi.
Türkiye’de ilk kez otomatik polen sayım cihazının kullanıldığı çalışmada, Kastamonu atmosferindeki polen ve spor çeşitliliği neredeyse anlık olarak tespit edilmeye başlandı. Yürütülen araştırma neticesinde, Rusya üzerinden Türkiye’ye giriş yaptığı belirlenen ambrosia poleni kaydedildi.
Kastamonu Üniversitesi Fen Fakültesi Palinoloji Araştırma Grubu doktora öğrencisi Serhat Karabıçak, “Cihaz içerisinde bant var ve yapışkan bir yapısı var. Atmosferdeki spor ve polenleri bu şekilde yakalıyoruz. Bunların içerisinde Rusya tarafından gelen bir polen var. Ambrosia poleni diyoruz. Ülkemizde çok yaygın değil. Bir tek Düzce tarafında tanımlama yapılmış ama Kastamonu'ya yaklaşık 200 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Belli dönemlerde özellikle ağustos ve eylül aylarında öksürük, burun akıntısı, gözde yanma, kızarıklık gibi etkenlere neden oluyor. Bundan dolayı da bunun ambrosia poleninden kaynaklı olduğunu düşünüyoruz. Bu poleni de üniversitemize kurduğumuz bu cihazlar sayesinde tespit ettik. Şimdi de İnebolu'ya gelip cihazın değişimini ve bakımlarını yaptık ve yeni haftaya hazır hale geldi” dedi.
Karabıçak ayrıca, ambrosia poleninin Avrupa’da yoğun bir şekilde araştırıldığını, Kastamonu’da ise bugüne kadar kaydının olmadığını vurguladı. “Atmosferde özellikle ağustos ve eylül aylarında dominant bir şekilde bu polene rastlamaktayız. Bunun da giriş kapısı olarak Kastamonu'nun İnebolu ilçesi gözükmektedir. Bu polenler özellikle Rusya tarafından, Kırım gibi yerlerden geliyor. Bu bölgelerde bu bitki aşırı derecede yaygın bir şekilde bulunmaktadır ve istilacı bir tür olarak geçmektedir. Özellikle bu istilacı türün polenleri de insanlar için alerjik bir seviyeye çıkartmaktadır. Bizler de bunların takibini gerçekleştiriyoruz. Bizim temel amacımız atmosferdeki tozlaşma dediğimiz mevsimini ortaya çıkartmaktır. Özellikle nisan, mayıs ve haziran dönemlerinde aşırı bir polen salımı olmaktadır. Bitkiler tarafından ve bu polen çeşitliliğinin hangi bitkiden geldiğini, hangi saatlerde bu bitkilerin dominant olarak ortaya çıktığını bu cihaz sayesinde tespit etmekteyiz” diye konuştu.
Elde edilen verilerin laboratuvar ortamında incelendiğini ve doğruluk payının ölçüldüğünü belirten Karabıçak, “Laboratuvarımızda da cihazımızdan aldığımız numunelerle tanımlama yaparak doğruluk payını ölçüyoruz. Laboratuvarımızda mikroskopta polenleri inceliyoruz. Otomatik sayım cihazımızdan aldığımız ve doğruluk payını ölçtüğümüz polenlerle ilgili verileri de son olarak üniversitemizin web sitesinde halka açık olan kısmında yayınlıyoruz. Web sitemizde görüldüğü üzere ağaç, çimen, küf ve ot ya da çalı polenlerini görebiliyoruz. Bu veriler ayrıca saatlik olarak güncelleniyor” dedi.
