Havaların soğumasıyla birlikte influenza virüslerinin neden olduğu grip vakalarında artış gözleniyor. Medicana Sağlık Grubu Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Nuran Katgı, gribin nezle ile karıştırılmaması gerektiğini belirterek, bu hastalığın ciddiye alınması gerektiğini vurguladı.
Doç. Dr. Nuran Katgı, “Grip, influenza virüslerinin neden olduğu, yüksek ateş, kas ağrısı, halsizlik ve öksürükle seyreden bir solunum yolu enfeksiyonudur. Nezle ise daha hafif seyirli virüslerle oluşur. Nezlede burun akıntısı ve boğaz ağrısı ön plandayken, gripte ani başlayan ateş ve kırgınlık dikkat çeker” dedi.
Her yıl aşı mutlaka yenilenmeli
Gripten korunmanın en etkili yolunun her yıl güncellenen grip aşısı olduğunu ifade eden Doç. Dr. Katgı, “Grip aşısı olan kişilerde hastalık ya hiç gelişmez ya da hafif seyreder” açıklamasını yaptı. Grip virüsünün sürekli genetik değişim geçirdiğini ve önceki yıl oluşan bağışıklığın yeni suşlara tam koruma sağlamadığını belirten Katgı, bu nedenle her yıl güncellenmiş aşıların uygulanması gerektiğini aktardı.
Özellikle 65 yaş üstü bireyler, kronik hastalığı olanlar, hamileler, sağlık çalışanları ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerin grip aşısı öncelikli gruplar olduğunu söyleyen Katgı, “Akciğer hastalığı olan bireyler (KOAH, astım vb.) fazla risk altındadır. Çünkü bu hastalarda solunum kapasitesi sınırlıdır. Grip, bronşlarda iltihap ve daralmaya yol açarak solunumu zorlaştırır ve zatürre riskini artırır” diye konuştu.
Hamileler ve emziren annelerin aşıdan çekinmemesi gerektiğini vurgulayan Katgı, “Hamileler ve emziren anneler için de grip aşısı güvenlidir. Özellikle ikinci ve üçüncü trimesterde yapılması önerilir. Anne ve bebeği hem gripten hem de komplikasyonlardan korur. Ayrıca 6 ayın üzerindeki tüm çocuklara da yıllık grip aşısı önerilir. İlk kez aşılanacak 6 ay–8 yaş arası çocuklara iki doz arayla uygulanır” ifadelerini kullandı.
Kanser hastaları, immün yetmezliği olanlar ve kronik hastalar için inaktive (ölü) grip aşılarının güvenli olduğunu belirten Katgı, “Bu gruplarda canlı virüs içermediği için enfeksiyon riski oluşturmaz, ancak bağışıklık yanıtı daha zayıf olabilir” dedi.
Şiddetli yumurta alerjisi olanlar dikkat
Grip aşısının koruyuculuk oranı ve yan etkileri hakkında bilgi veren Katgı, “Koruyuculuk oranı genellikle yüzde 50–70’tir. Bu oran düşük görünse de hastalığın şiddetini, hastaneye yatış ve ölüm riskini önemli ölçüde azaltır. Aşının yan etkileri olarak kişide hafif kas ağrısı, enjeksiyon yerinde hassasiyet ve düşük ateş görülebilir. Şiddetli yumurta alerjisi olanlarda dikkatli olunmalıdır” dedi.
KOAH ve astım gibi hastalıkları olanların öncelikle aşı olarak korunması gerektiğini vurgulayan Katgı, “Grip, bu hastalıklarda alevlenmelere neden olur. Solunum yolu iltihabı artar, oksijen düşer ve hastane yatışı gerekebilir. Aşılanmayan solunum hastalarında grip bazı komplikasyonlara neden olabilir. Zatürre, solunum yetmezliği ve sepsis gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Grip aşısı doğrudan zatürreye karşı değil, ancak grip sonrası gelişen bakteriyel zatürreyi önlemede etkilidir. Dörtlü aşı ise iki A ve iki B tipi influenza suşuna karşı koruma sağlar. Özellikle riskli gruplarda tercih edilir” ifadelerini kullandı.
Bu ay aşınızı yaptırabilirsiniz
Grip aşısı için en uygun dönemin Ekim ve Kasım ayları olduğunu belirten Katgı, “Aşı yaptırdıktan sonra bağışıklık 2 hafta içinde gelişir, grip sezonu öncesinde koruma başlar. Aşı sayesinde vücutta oluşan koruyuculuk 6–12 ay sürer. Grip aşısıyla birlikte aynı dönemde COVID ve zatürre aşıları da farklı vücut bölgelerine yapılmak koşuluyla aynı gün uygulanabilir. Etkileşimleri yoktur. Aile hekimliklerinde grip aşısı risk grubundakilere ücretsiz yapılır. Diğer kişiler eczanelerden reçete ile temin edebilir” dedi.
Toplumdaki yanlış kanılara da değinen Katgı, “‘Güçlü bağışıklığa sahip olanların aşıya ihtiyacı yok’ ve ‘Her yıl aşı olunca bağışıklık tembelleşiyor’ gibi söylemler yanlıştır. Güçlü bağışıklık sistemi bile yeni suşlara karşı savunmasız olabilir; aşı özgül koruma sağlar. Aşılar bağışıklığı tembelleştirmez, aksine doğal enfeksiyon yaşamadan koruyucu bellek oluşturur. Vitamin takviyeleri genel bağışıklığı destekler ama gribe özgül koruma sağlamaz. Etkili yöntem grip aşısıdır. Grip, basit bir soğuk algınlığı değildir; ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Aşı güvenlidir, her yıl milyonlarca kişiye uygulanır” ifadelerini kullandı.
